Presentashonnan ‘Papiamentu den era digital’

Durante e konferensha Papiamentu den Era Digital ku a tuma lugá di 15 òktober 2015, ekspertonan di Papiamentu huntu aki na Kòrsou a dialogá riba e papel di papiamentu tresiendo temanan interesante dilanti. Tira un bista riba e tópikonan ku ekspertonan a trese dilanti i lesa e informashon tokante e tópiko.

Papiamentu na Oropa

presentá pa: Sr. Ruben Sverina

“Papiamentu ta idioma ku ta papia na Aruba, Boneiru i Kòrsou. Pero na Hulanda tambe tin un komunidat relativamente grandi ku ta papia papiamentu. Den konteksto hulandes ta na su lugá pa hasi uzo di reglanan vigenta pa logra mayor protekshon di papiamentu. Sigur awor ku Boneiru a bira parti di Hulanda. Pa e motibu akí Fundashon SPLIKA ta hasi esfuerso pa logra ku papiamentu ta haña protekshon di e Karta Oropeo pa Idioma Regional òf idioma di Minoria. Tambe ta buska protekshon di Tratado di Struktura enkuanto Protekshon di Minoria Nashonal. Klik aki pa e artikulo kompletu

Aspecto verbal den Papiamento

presentá pa : Sr. Ramon Todd Dandaré Mag. Ling.

Particula di TMA (tempo, modo y aspecto) ta hunga un rol importante den construccion di frase den Papiamento, mescos cu den otro lenga crioyo. Ora di construi frase e partinan basico ta predicado y suheto. Predicado den Papiamento y otro lenga crioyo ta forma pa un of mas verbo, generalmente precedi pa un particula. Particula ta denota den lenga crioyo, ademas di modo, tambe tempo y aspecto (TMA). Tin dos clase di aspecto: aspecto lexical y aspecto gramatical. Den e charla aki lo trata someramente algun tipo di aspecto gramatical y con ta denota cada tipo den Papiamento. Ademas lo mustra -a base di skema- e rol aspectual cu particula ta hunga den construccion di frase den Papiamento y e aspecto(nan) cu cada particula ta denota… Klik aki pa e artikulo kompletu

Situashon di papiamentu na Boneiru

presentá pa: Sr. Sedney Marten

Manera nos tur sa, Hulanda ta hopi mas grandi ku Boneiru, e tin su propio idioma i segun historia ta mustra nos, semper Hulanda a forsa su kolonianan pa asepta su idioma komo idioma ofisial. Den e relashon nobo entre Hulanda i Boneiru, ta e mes un kos lo a sosede. Kisas asta pio…Prome ku 10-10-10, papiamentu, siendu un idioma krioyo,  tabatin un status haltu na Boneiru. Esaki kontrali na otro idiomanan krioyo na mundu. Kon a bai ku e grandesa aki, e status haltu aki, despues di 10-10-10? Klik aki pa e artikulo kompletu

Un ‘locale’ pa papiamentu

presentá pa: Sr. Rendel Rosalia

‘Locale’ ta un dokumento digital (file) ku ta kontené informashon spesífiko di idioma i pais, pa yuda programa rekonosé idioma i su konteksto. Den un locale ta prosesá informashon spesífiko di un idioma manera entre otro: simbologia (alfabèt), forma di aparishon di number, sekuensia di fecha, dianan di siman, lunan di aña, direkshon di skibi teksto (lenks pa rèks), símbolo i nòmber di moneda. ‘Locale’ ta hasi posibel ku nashonnan por partisipá na inovashon teknológiko pa medio di propio idioma i konteksto sosial kultural. Klik aki pa e artikulo kompletu

Gramátika i formashon di palabra na islanan ABC: un lenga?

presentá pa: Sra. Dr. Marta Dijkhoff

Èks minister di Enseñansa i lingwista Dr. Marta Dijkhoff a lanta e organisashon Instituto Alsa Papiamentu. Un organisashon “ku e vishon pa un dia Kòrsou kere, karga, kuida, krea (na) i alsa Papiamentu. Basá riba e vishon aki kere ta enserá trese i fortifiká konfiansa den nos idioma; karga, duna informashon den tur sentido di palabra; kuida, yuda mantené loke tin na herensia i realisá Papiamentu su futuro potensial; krea, investigá produsí i stimulá kreashon literario i finalmente alsa, konsientisá pueblo riba balor di su idioma.” Klik aki pa e artikulo kompletu

https://www.youtube.com/watch?v=LqV2cZ8EntY